Y HỌC BỐN PHƯƠNG: SURFACTANT LÀ GÌ

Cơ thể chúng ta có muôn vàn điều kỳ diệu, bí ẩn luôn âm thầm hoạt động, diễn biến nhằm bảo đảm cho sự sống của cơ thể. Surfactant là một chất như vậy, nó khiêm tốn nằm ẩn sâu dấu mình trong tổ chức của phổi âm thầm làm nhiệm vụ của mình, góp phần giúp phổi hoàn thành chức năng hô hấp đem lại sự sống cho cơ thể chúng ta.

*** Nguồn gốc, thành phần của chất surfactant:

-Tế bào bài tiết: tế bào biểu mô phế nang type 2. (chiếm khoảng 10% diện tích bề mặt phế nang.)

          - Bài tiết vào khoảng tháng thứ 6-7 bào thai.
          - Không hoà tan trong nước mà trải trên bề mặt lớp dịch lót phế nang.
Thành phần: hợp chất phospholipid, protein và ion canxi mà quan trọng nhất là:
          + Dipalmitol phosphatidyl cholin: làm giảm sức căng bề mặt.
          + Surfactant apoprotein và ion canxi: giúp phospholipid trải rộng trên bề mặt lớp dịch lót phế nang.

***Chức năng quan trọng của chất surfactant:

* Ảnh hưởng lên tính đàn hồi của phổi:
Chất surfactant có khả năng làm giảm sức căng bề mặt của lớp dịch lót phế nang 2-14 lần bằng cơ chế sau:

- Lớp dịch lót phế nang tạo nên một mặt thoáng với khí phế nang. Bình thường, các phân tử nước nằm trên mặt thoáng chịu sức hút của các phân tử nước phía dưới lớn hơn so với sức hút của các phân tử khí trên mặt thoáng nên chúng có khuynh hướng bị kéo xuống.

- Chất surfactant khi trải trên mặt thoáng của lớp dịch lót phế nang sẽ làm giảm sức căng bề mặt vì không chịu lực hút của các phân tử nước trong dịch lót phế nang.

* Ảnh hưởng lên sự ổn định của phế nang:
          - Trong cấu trúc hình cầu (phế nang), theo định luậtLaplace
P: Áp suất khí trong phế nang.
                   T: Lực căng thành, chủ yếu do lớp dịch lót phế nang tạo ra.
                   r: bán kính phế nang.
- Các phế nang trong cơ thể có r khác nhau nên P trong các phế nang nhỏ sẽ lớn hơn trong các phế nang lớn. Do đó khí sẽ dồn vào các phế nang lớn. Kết quả sẽ là hàng loạt phế nang bị xẹp và hàng loạt phế nang bị phồng lớn.
          - Nhờ chất surfactant sẽ giúp điều chỉnh T theo r. Do vậy P không đổi dù r thay đổi, điều này giúp sự tồn tại của các phế nang.

* Ảnh hưởng lên việc ngăn sự tích tụ dịch phù trong phế nang:
          Sức căng bề mặt của lớp dịch lót phế nang không những làm co xẹp phổi mà còn có khuynh hướng kéo dịch từ mao mạch vào phế nang. Chất surfactant làm giảm áp lực này, nếu không sẽ gây phù phổi, suy hô hấp.

Nguồn gốc, thành phần của chất surfactant
          - Tế bào bài tiết: tế bào biểu mô phế nang type 2. Tế bào này chiếm khoảng 10% diện tích bề mặt phế nang.
          - Bài tiết vào khoảng tháng thứ 6-7 bào thai.
          - Không hoà tan trong nước mà trải trên bề mặt lớp dịch lót phế nang.
          - Thành phần: hợp chất phospholipid, protein và ion canxi mà quan trọng nhất là:
          + Dipalmitol phosphatidyl cholin: làm giảm sức căng bề mặt.
          + Surfactant apoprotein và ion canxi: giúp phospholipid trải rộng trên bề mặt lớp dịch lót phế nang.
- See more at: http://yhvn.vn/tai-lieu/thong-khi-phoi#sthash.6CazpGJ1.dpuf

Y HỌC BỐN PHƯƠNG

SURFACTANT LÀ GÌ

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét